Bellemolen in Essene

Plaats reactie
noella
beheerdster
beheerdster
Berichten: 1212
Lid geworden op: 01-02-2011 15:55

Bellemolen in Essene

Bericht door noella » 07-07-2012 15:31

Afbeelding


Bouwjaar: Voor 1149
Type: Onderslag watermolen
Functie: Koren-en oliemolen
Kenmerken: Dubbelmolen (op beide oevers)
Gevlucht / Rad: Metalen en houten onderslagrad onder het gebouw
Inrichting: Nog aanwezig drie maalstoelen, luiwerk, gietijzeren overbrenging
Toestand: Gerenoveerd tot woning

De Bellemolen is een watermolen met metalen en houten onderslagrad waardoor ongeveer in het midden de Bellebeek zich een weg baant de molen werd gebouwd in 1149 door de Abdij van Affligem omdat de Alfene nu Bellebeek genoemd te weinig verval had lieten de monniken een 2 km lang kanaal graven waarop ze de watermolen bouwden zo ontstond tussen de beek en het kanaal een grote visvijver de Sluisvijver de Bellemolen had een tweeledig doel hij deed dienst als stamp- en korenmolen in die tijd brachten boeren hun vlas en raapzaad om het te bewerken uit het hele Brabantse land (waar de Abdij van Affligem bezittingen had) naar het voor die tijd heel moderne molencomplex de naam Bellemolen is ontleend aan een belle (of balle) een slagboom die toegang verleende tot een omheind stuk land de Bellemolen lag ook in dit geval aan een aangrenzende beek en een straat vandaar kennen we nu de bellebeek en de Bellestraat aan wie de grond van de Bellemolen toebehoorde in de periode voor 1149 is er veel discussie geweest uit een akte van 1189 blijkt dat de grond voor 1149 toebehoorde aan de heren van Leeuw die het voor 1149 doorverkocht hebben aan de Abdij van Affligem door de jaren heen was er een grote opeenvolging van eigenaars die via erfrecht en verpachting het domein in eigendom en of in beheer hadden en dit door verschillende families de oudste pachter was Jan De Muldere in 1371 die de molen pachtte voor 10 mudden tarwe en 32 mudden rogge later bestuurde de familie van Varenberghe de watermolen in 1507 die zijn pacht vervolgens doorgaf aan zijn zoon oorspronkelijk was het de bedoeling om de molen te bouwen op de Bosbeek (vertakking van de Bellebeek) mar deze beek had te weinig verval daarom werd ze afgeleid uit zijn oude bedding en werd er een kanaal (2 km lang)gegraven op de grens tussen essene en Sint-Katherina-Lombeek na een val van 14 meter boven de zeespiegel liep het water achter de sluis terug naar de oude bedding wegens een waarschijnlijke misrekening liep het water achter de sluis terug naar de oude bedding waardoor het beide oevers onder water zette maar ook een gebied van de Heren van Denderleeuw met betwistingen tot gevolg rond 1170 werd er een scheidsrecht opgericht en na lang onderhandelen werd er enerzijds tussen de scheidsrechters Godeschalk Abt van Affligem Zeger Aartsdiaken van kamerijk en anderzijds Lewein van leeuw in 1189 eidnelijk een akkoord gesloten maar ook de parochianen van Essene waren bij het probleem betrokken die verschillende gronden verloren zagen gaan er werd een overeenkomst afgesloten zodat ieders gebied afgebakend werd het waterrad is afkomstig van de Rabboutsmolen van Lede na de verwoesting van de gebouwen tijdens de goddienstoorlogen werden deze in 1593 hersteld onder leiding van Carl Bael in het begin waren er nog drie molens de grote molen of korenmolen of graanmolen die nog steeds bestaat met daarnaast nog de oliestampmolen en het hozemoleken of hoesemolen dat er in 1682 bijkwam maar die beiden ondertussen verdwenen zijn speciaal is ook de authentieke tiendenschuur met de geplavelde binnenplaats van eind 1800 ten noorden van de Bellemolen staan de 18e eeuwse hoevegebouwen in U-vorm waarschijnlijk is het oudere deel de kern van het molenaarshuis 17e eeuws de naam J.B. van de Putte die de molen met molenvijver aankocht is nog steeds te lezen aan de achterzijde van de Bellemolen op een bijgebouw rechts van de rechtgetrokken Bellebeek de Van De Putte 's hadden de molen echter reeds in het begin van 1715 in pacht in 1798 werd de molen en de omliggende landerijen verkocht aan diezelfde familie die plaatselijk en nadien ook in Hekelgem een niet onbelangrijke rol innam in het sociale leven de laatste molenaar hette M.De Bolle tot 1918 werd de molen bewoond door de familie Van De Putte vanaf 1935 tot 1945 werd de molen en de omgeving verhuurd aan de schoonbroers Victor Moyson en Edmond Lanckman de molen werd in 1963 eigendom van de Hekelgemse Zandschilder Pieter van Ransbeeck na de overname liet hij grote verbouwings en restauratiewerken uitvoeren door kunstenaars en restaurateurs architect Y. Van Mossevelde Afsnee het uitzich en het historische gedeelte werden echter gespaard tijdens deze verbouwingsjaren (1964-1967) werd de binnenkant van de molen aangebouwd tot een tweesterrenrestaurant uniek was de glazen en doorzichtige vloer boven het waterrad de molen werd op 14 maart 1986 beschermd als monumentr en samen met zijn omgeving als dorpgezicht in 2001 werd het restaurant stop gezet en werd de Bellemolen overgelaten aan de kleinzoon van Pieter Van Ransbeeck, Peter De Lathauwer.


Plaats reactie

Terug naar “klik hier om affligem te bekijken”